Ngày xưa trên bước đường khai hoang đi tìm cuộc sống mới, thì Ông Cha ta đã dừng chân ở mảnh đất nơi đầu sóng ngọn gió, nơi có những dải rừng ngập mặn, nơi giao thoa giữa đất và người, để hình thành địa danh Cà Mau bây giờ.

Người ta biết đến Cà Mau bởi đây là vùng đất tận cùng của tổ quốc, nơi hướng con tàu tổ quốc ra khơi, người ta ấn tượng bởi cái màu xanh của những rừng đước, rừng bần. Rồi thích thú ngồi trên những chiếc giỏ lãi len lỏi trong những cánh rừng tưởng chừng như là bất tận.

Người ta cũng nghỉ là ở xứ sở hoang vu đó cũng chỉ là mơi muỗi mòng tăm tối mà thôi. Nhưng mà thử về Cà Mau bây giờ đi các bạn sẽ bất ngờ cho mà coi, bởi vì Cà Mau đã phát triển vượt bậc, đã có những con phố mua bán sầm uất, rồi có những đặc sản danh tiếng khắp gần xa mà chỉ cần nghe tên thôi người ta đã biết đó là đăc sản của Cà Mau.

Về Cà Mau là về với quê hương của cây đước, cây đước dịu dàng nép ở nép sông, cây đước e lệ nép ở mé hông nhà và cây đước vững chải để xây nên bức tường thành đêm ngày lấn biển để tạo nên những giải rừng ngập mặn bạt ngàn nhìn khuất tầm mắt. Cây đước xanh tươi với những chùm trái dài không chỉ mang đến những bãi bồi phù xa màu mỡ, không chỉ mang lại những mảng xanh quý giá cho quê hương, hay những đôi đũa luôn được người nội trợ yêu thích mà giữa những rừng đước kia chính là nơi trú ngụ của bao nhiêu loài thuỷ sản từ lâu đã trở thành thương hiệu của đất Cà Mau.

Giữa rừng đước có con ba khía làm mắm thật mặn mòi, có con cá thòi lòi đem nướng muối ớt thật là thơm và có con cua Cà Mau thật khoẻ thật chắc thịt mà ai ai cũng muốn thưởng thức, để từ đó nó trở thành một đặc sản danh tiếng của xứ này.

Cua Cà Mau sống trong các rừng ngập mặn, làm hang chui trong các rừng đước sống và lớn nhanh từng ngày. Theo lời kể của bà con xứ này thì cua có thể được sinh sản tự nhiên hoặc mau của giống về thả trong những ruộng đước quanh nhà, cứ vậy thôi không cần rải thức ăn hay thuốc bổ gì cả. Các con cua tự khắc biết dựa vào thiên nhiên, dựa vào hệ sinh thái rừng ngập mặn phong phú mà tự tìm mồi nuôi thân để càng lớn thì càng khoẻ, càng chắc thịt chứ hổng bị ốp bao giờ.

Ngon lành là vậy, danh tiếng đi xa đến thế kia nên cũng không lạ gì khi bắt được con cua bự chảng có khi đến cả 1kg, tươi roi rói và chắc phải biết. Đem làm đồ ăn, dù là để ăn chơi hay quây quầng đãi khách thì cũng ngon quên sầu luôn vậy đó.

Cua biển thì ở xứ biển nào cũng có chứ không phải riêng gì ở Cà Mau, nhưng có thể do hệ sinh thái rừng ngập mặn trù phú đã tạo nên một môi trường sống lý tưởng, với nguồn thức ăn dồi dào cho nên của tự nhiên ở đây hay cua lớn lên từ con giống đều phải sống trong rừng ngập mặn, phải tự kiếm ăn và trải qua quá trình đào thải tự nhiên để lớn lên mà trở thành đặc sản. Cho nên cua Cà Mau thường là những con cua hai da, to, chắc khoẻ, thịt ngọt tự nhiên mà ngon lý tưởng.

Để có những con cua ngon nức tiếng thì người dân bà con mình phải len lỏi trong các rừng đước, tìm cho được hang cua để bắt, đôi khi phải đặt lộp, thả ống chúm để dụ con cua nó chui vô.

Cà Mau là vùng đất được khai hoang sau cùng, được gọi là em út cho  nên khi nói về cuộc sống khai hoang của miền tây nam bộ thì nơi đây vẫn còn mang nặng về nơi hoang dã của cha ông ngày trước.

Nói đến thoài khai hoang mà không nói đến món nướng trong ẩm thực thì thật là thiếu sót nhiều lắm. Bởi vì món nướng rất dễ chế biến không kỳ công trong nguyên liệu, nhanh, gon, lẹ chính là tiêu chí của các món nướng trong thời khai hoang thời trước. Kể hoài cũng không hết sự phong phú của các món nướng phong phú trong cuộc sống dân dã nhưng cực kỳ ngon lành này.

Cuộc sống của bà con miền sông nước đa phần dựa vào thiên nhiên, dựa vào tình thân bà con hàng xóm, nhà ai có công có chuyện thì qua phụ dùm. Cũng như kiếm được con tôm, con cá thì cũng ra mé hè ý ới kêu anh ba anh bảy qua ăn chung, lai rai cho vui đỡ buồn.

Con cua Cà Mau mới bắt lên còn tươi rói, đem nướng trên lửa than nóng đã thì ngon không gì đã bằng. Nhà quê mà thì cần chi cao sang bàn ghế, cứ ra ngoài mái hè kiếm bóng cây cho mát rồi đào cái hố nhỏ nhỏ, đi một vòng kiếm mớ củi nữa thỏi phù phù là có lửa cháy lên, bắt mấy cục gạch rồi kê cái vỉ nướng. Con của nướng trên than đỏ chuyển dần sang màu đỏ tươi, kêu xèo xèo và thơm nức mũi. Mùi cua thơm hoà cùng mùi cay của khói nghe mà thương, mà nhớ, mà nồng đợm tình quê đến vậy.

Ngày nay để thưởng thức cua Cà Mau bạn chỉ cần đến các hàng quá trên địa bàn hay các hàng quán vùng lân cận là có. Nếu đến vùng đất sông nước này hãy dùng thử món cua Cà Mau để trải nghiệm sự khác biệt bạn nhé!